Exchange คือตลาดซื้อขายสินทรัพย์สำหรับเครื่องมือทางการเงินอาทิ คริปโทเคอร์เรนซี สินค้าโภคภัณฑ์หรือหุ้น โดยที่ตลาดนี้อาจจะเป็นตลาดที่มีอยู่จริงหรือตลาดดิจิทัลก็ได้ ข้อดีหลักๆของตลาดซื้อขายสินทรัพย์เหล่านี้คือมีสภาพคล่องที่สูง การจัดการดีและปลอดภัย ทำให้เป็นที่สนใจของนักลงทุนที่รับความเสี่ยงได้น้อย
การจำแนก Exchange นั้นสามารถทำได้ 2 แบบเป็นหลักคือ การจำแนกตามรูปแบบการซื้อขายและประเภทของสินทรัพย์ที่ซื้อขาย
ในบริบทของคริปโทเคอร์เรนซีนั้น Exchange จะทำหน้าที่เป็นแพลนฟอร์มที่ให้ผู้ใช้สามารถแลกเปลี่ยนเหรียญคริปโทเคอร์เรนซีต่างๆ รวมถึงการซื้อขายเหรียญด้วยเงินเฟียตหรือ stablecoin อาทิ BTC/USDT, ETH/EUR, OP/BTC เป็นต้น ส่วนใหญ่แล้ว exchange สำหรับคริปโทเคอร์เรนซีนั้นถูกบริหารงานด้วยบริษัทเอกชน ทำให้มีความรวมศูนย์มาก (Centralize) ซึ่งข้อดีก็คือการบริหารจัดการนั้นทำได้โดยง่าย ใช้งานง่ายและสะดวกรวมถึงมีสภาพคล่องที่สูง ในทางกลับกันความเสี่ยงใหญ่ๆเลยก็คือความปลอดภัย ที่ถ้าบริษัทที่เราฝากเงินนั้นถูกแฮคหรือปิดตัวลงก็จะทำให้เราไม่สามารถถอนเงินออกมาได้นั่นเอง
ตรงกันข้ามกับ exchange ที่ก่อตั้งโดยบริษัทเอกชนที่มีความรวมศูนย์มาก (Centralized exchange or CEX) ในโลกคริปโทเคอร์เรนซีก็จะมีแพลตฟอร์มที่ให้เราซื้อขายเหรียญคริปโทเคอร์เรนซีได้โดยไม่ต้องพึ่งตัวกลางเรียกว่า Decentralized exchange หรือ DEX โดยการซื้อขายบน DEX นั้นจะเป็นการซื้อขายแบบอัติโนมัติผ่านการใช้สัญญาอัจฉริยะ ซึ่งมีความเสี่ยงในการถูกโจมตีน้อยกว่า CEX แต่ในขณะเดียวกันการใช้งานก็จะยากกว่าและมีรายละเอียดเยอะกว่า รวมถึงสภาพคล่องที่น้อยกว่า CEX เนื่องจากมีผู้ใช้งานที่น้อยกว่านั่นเอง
